دولت جاودان

الف) قلمرو زبانی (7 نمره)

1

معنی لغات مشخص شده را بنویسید

الف) همه ادبارها اقبال گردد (................................)

ب)امیر را تب گرفت، تب سوزان و سرسامی (................................)

پ)بحران های عصبی تحفه برخورد فرهنگ شرق با غرب است (................................)

ت)در امتداد نگاه متفکرش افق های روشن رعیت پروری را می خواند (................................)

1

2

واژه معادل هر یک از توضیحات را بنویسید.

آ)جاهای عبادت حاجیان (....................................)

ب)نوعی توپ جنگی که روی شتر می بستند (.............................................)

0.5

3

املای واژه های نادرست را تصحیح کنید.

1)شاهزاده نوجوان بی اذن و خاست او دست به کاری نمی زد. (................................)

2)به رود سند می غلطید بر هم / ز امواج گران کوه از پی کوه(................................)

3)گردش در پالیز سعدی، آزادترین گشت و گزار بود.(................................)

4)چون ابلیس گرد غالب آدم برآمد، هر چیز را که دید دانست که چیست(................................)

1

4

املای درست واژگان را از داخل کمانک انتخاب کنید.

خاک گفت من نهایت بعد اختیار کرده ام که ( قربت - غربت ) را خطر بسیار است.

سپیده فردای گنجه با نهیب و (سفیر – صفیر) گلوله های توپ روس باز شد.

0.5

5

با توجه به متن به پرسش ها پاسخ دهید.

«تا طلوع آفتاب، تقریباً هزار پرنده آنجا بودند و با کنجکاوی آذرخش، یکی از شاگردان آذرباد، را می نگریستند. او به تدریج با فنون هوانوردی آشنا می شد.»

الف)جمله اول چند جزیی است؟

ب)یک نقش تبعی در متن بیابید.

پ)جمله دوم را مجهول کنید.

ت)نقش کلمات مشخص شده را بنویسید.

2

6

کدام یک از جمله های زیر مرکب است؟ جمله هسته و وابسته را مشخص کنید.

1)عزرائیل به قهر، یک قبضه خاک از روی زمین برگرفت و آن را میان مکه و طائف فرو کرد.

2)شما چه دانید که ما را با این مشت خاک چه کارها از ازل تا ابد در پیش است.

0.75

7

با توجه به جمله زیر در جدول، گروه اسمی مناسب را انتخاب کرده و نوع وابسته ها را بنویسید.

«از پشت کوه و از گریبان افق طلایی، آفتاب طراوت بخش صبح بهاری به روی ما تبسم می کرد.»

1

8

در کدام مصرع ضمیر «م» با مصرع های دیگر تفاوت دارد؟

دریاب که مبتلای عشقم پرورده عشق شد سرشتم گرچه ز شراب عشق مستم

0.25

ب) قلمرو ادبی (5 نمره)

9

با ابیات مناسب جاهای خالی را پر کنید.

الف) دید یکی عرصه به دامان کوه / عرضه ده مخزن پنهان کوه(بعد)

......................................................./ ....................................................

ب)......................................................./ ....................................................

پنهان ز دیده ها و همه دیده ها از اوست / آن آشکار صنعت پنهانم آرزوست(قبل)

1.5

10

نویسندگان آثار زیر را بنویسید.

تحفه الاحرار: فرهاد و شیرین:

0.5

11

قافیه در قالب شعری چهارپاره چگونه است؟

0.5

12

جناس تام را در بیت زیر بررسی کنید.

«گلاب است گویی به جویش روان / همی شاد گردد ز بویش روان»

0.5

13

در بیت زیر آرایه های ادبی بارز را مشخص کنید. (2 مورد)

نه بیگانه تیمار خوردش نه دوست / چو چنگش رگ و استخوان ماند و پوست

1

14

در هر یک از نمونه های گروه الف کدام یک از آرایه های گروه ب وجود دارد؟

1

قلمرو فکری (8 نمره)

15

توصیه بیت «چنان سعی کن کز تو ماند چو شیر / چه باشی چو روبه به وامانده سیر» چست و روباه نماد چه کسانی است؟

0.75

16

بیت بیانگر چه دیدگاهی است؟ «کدام دانه فرو رفت در زمین که نرست / چرا به دانه ی انسانت این گمان باشد»

0.5

17

با توجه به عبارت زیر چه عاملی موجب تقویت ذوق ادبی نویسنده شد؟

«از لحاظ آشنایی با ادبیات، سعدی برای من به منزله شیر آغوز بود برای طفل که پایه عضله استخوان بندی او را می نهد.»

0.5

18

مفهوم مشترک بیت و عبارت زیر را بنویسید:

نیست جانش محرم اسرار عشق/ هر که را در جان غم جانانه نیست

«معذورید که شما را سر و کار با عشق نبوده است.»

0.5

19

منظور از قسمت های مشخص شده را بنویسید:

تا شما در این آینه، نقش های بوقلمون ببینید، اول نقش آن باشد که همه سجده او باید کرد.

0.75

20

هر بیت یا عبارت گروه الف با کدام آیه گروه ب تناسب معنایی دارد؟

1

21

ابیات و عبارات زیر را به نثر روان بازنویسی کنید.

1-امیر را یافتم، روی تخت نشسته، پیراهن توزی و مخنقه در گردن تماماً کافور

2-سراچه ذهنم آماس می کرد.

3-کرم ورزد آن سر که مغزی در اوست / که دون همتانند بی مغز و پوست

4-ز مستی بر سر هر قطعه زین خاک / خدا داند چه افسرها که رفته

2

22

مفهوم عبارات و ابیات زیر را بنویسید.

1-خرد را گر نبخشد روشنایی / بماند تا ابد در تیره رایی

2-به روز مرگ چو تابوت من روان باشد / گمان مبر که مرا درد این جهان باشد

3-هیچ حفره از حفره های زندگی ایرانی نیست که از جانب سعدی شناخته نباشد.

4-آن روز گل بودم، می گریختم. امروز همه دل شدم، در می آویزم.

2

حق یارتان

20