دولت جاودان

نام و نام خانوادگی :

مدت پاسخگویی :80 دقیقه

تاریخ برگزاری:   /03/96

طراح :

اداره آموزش وپرورش شهرستان ........

دبیرستان دوره دوم متوسط ...

سوالات امتحان نوبت دوم درس فارسی(1)

پایه دهم مشترک همه رشته ها

ردیف

سئوالات

بارم

قلمرو زبانی (هفت نمره )

معنی واژه های مشخص شده را بنویسید.

1

2

3

4

چند خلنگ خشکه گویی به دست باد رانده می شدند ،شتابان می گذشتند.

شربه سبب خبث طینت آن را نپذیرفت.

پوشید درع سواران جنگ             نبود اندر آن کار،جای درنگ

ازنیستان وغفلت ،هرگزدرنباید که درکجا ودر چه زمانی زیست می کند.

25/1

5

 گریزی رندانه زد که به سود اسب انجامید.

5/0

6

املای نادرست واژگان را درنوشته های زیربیابید ودرست آن ها را بنویسید.

«داستان های شامنامه نه تنها درایران بلکه درجهان شناخته شده هستند وطرفداران خاص خود را دارند داستان هایی از رستم ،هجیر،سهراب،گردآفرید و... که در همه آنها پهلوانان شکست را مایع ننگ می دانند وگاه ویله کنان وخروشان به نبرد می پردازند وعنان بدخواهان افسونگر را درهم می نوردند ودر پایان هرکارزار شکرگذاری می کنند.»

5/0

7

 دربین گروه کلمات زیرسه غلط املایی وجود دارد آنها را بیابید ودرست آنها را بنویسید.

«زاعر نامدار- عداوت ودشمنی – جامه طرّاران- برسبیل تلطّف- عربده وسفاحت – عظم واراده – رهام وگردآفرید- توسن وسرکشی- دیواره اهرام- حسن سیرت- زمان عشرت- وقب حیوان»

75/0

8

درکدام یک از عبارت های زیر غلط املایی وجود دارد؟درست آن رابنویسید.(به پاسخ کامل نمره تعلّق می گیرد.)

آ)ازیال وغارب به زیرآمد؛ازپستی پشت گذشت.

ب)دوانبان،یکی برای علاج سرعیان ودیگری برای درمان نابینایان پرکرد.

25/0

9

 ترکیب های اضافی و وصفی را مشخص کنید وهسته هرگروه را بنویسید.

آ)سرو آزادگان                                           ب)برترین حماسه

1

10

نقش دستوری واژه های مشخص شده عبارت زیر را بنویسید.

پس درهای امید وروشنایی را به روی ما بگشای!

5/0

11

درعبارت زیرمسند را مشخص کنید.

«جمله عالم زین سبب گمراه شد.»

25/0

12

 زمان فعل را در عبارت زیربنویسید.

«سرورم!در زمانه سقوط وویرانی جزتوکسی نمانده است.»

25/0

13

 درجمله زیرنقش ضمیر مشخص شده را بنویسید.

«درتنش جست ویافت آن دوگهر        تعبیه کرده در میان کمر»

25/0

14

 روابط معنایی واژه های زیر رابنویسید.

آ)تاج وتخت :                   ب)زنده ومرده:

5/0

15

 جدول زیر را کامل کنید.

5/0

16

 متضاد واژه «غنی » را بنویسید.

25/0

17

 دربین واژه های زیر،یک وازه «وندی،مرکب،وندی –مرکب» بیابید.

«برای موفقیت باید یک رهبروپیشوای مقتدر داشت تا در مواقع مهم وضروی بتواند افراد کاردیده را به کار گیرد وهمیشه نسبت به آنها وفادار باشد تا بتواند روز به روزموفق تر شوند.»

وندی:                                   مرکب :                                          وندی –مرکب:

75/0

قلمرو ادبی (پنج نمره)

18

آ)آرایه ها

درهریک ازابیات زیر،یک آرایه غیرتکراری وبرجسته رابیابید وبنویسید.

 جز الف چیزی ندارم ای کریم                      جزدلی دلتنگ تر از چشم میم

25/0

19

 ستاره ها یک یک،رنگ می باختند.

25/0

20

 ای چون سبزه برآمده ازدفتر روزگاران

25/0

21

 آمد آورد پیش خیرفراز                گفت گوهر به گوهر آمد باز

25/0

22

 شود کوه آهن چو دریای آب       اگر   بشنود    نام     افراسیاب

25/0

23

 شر که آن دید دشنه  بازگشاد         پیش آن خاک تشنه رفت چوباد

25/0

24

 دربیت زیرحس آمیزی را مشخص کنید.

«لیک چنان خیره وخاموش ماند     کز همه شیرین سخنی ،گوش ماند»

25/0

25

 دربیت زیر تشبیه واستعاره را مشخص کنید.

«نقش کردم رخ زیبای تو در خانه دل      خانه ویران شدوآن نقش به دیوار بماند»

5/0

26

 درکدام بیت مجازوجود دارد؟

آ)خواست کزان ورطه قدم درکشد        خویشتن از  حادثه  برتر  کشد

ب)بیامد که جوید ز ایران نبرد             سر هم نبرد   اندر آرد به  گرد

25/0

27

 جناس همسان را دربیت زیر پیدا کنید.

«بزد بر بر و  سینه  اشکبوس       سپهر  آن زمان  دست  او داد  بوس »

25/0

28

 عبارت »سرهم نبرد اندر آرد به گرد »کنایه از چیست؟

25/0

ب)حفظ شعر

29

30

31

32

بیت های زیر را کامل کنید.

 از  این  خطه  نغز  پدرام  پاک               ......................................................................

 ................................................               هژیران    جنگ   آور   روز    کین

 در بارگاه قدس که جای ملال نیست       ......................................................................

 بیت اوّل ترکیب بند »محتشم کاشانی« را بنویسید.

..................................................................................................................................................

5/1

قلمرو فکری (هشت نمره)

33

ابیات وعبارات زیر را به نثرامروز بنویسید.

هر که در مسلخ گرمابه بود همه برخاستند.

25/0

34

 درباره بگشاد گردآفرید.

25/0

35

 کم کسی ز ابدال حق آگاه شد.

25/0

36

 بپوشید درع سواران جنگ.

25/0

37

 می نمود آن مرغ را هرگون شگفت         تا که باشد کاندر آید او به گفت

25/0

38

اما دربیرنگ اسب حرفی به کارش بود.

5/0

39

 در بدن این پرده نیلوفری               کیست کند با چومنی همسری

5/0

40

 به آورد با او بسنده نبود    بپیچید  از  او روی  و برگاشت  زود

75/0

41

 تو را جنوب نامیدم / ای که ردای حسین را بردوش / وخورشید کربلا را دربرداری.

75/0

42

 دربیت زیر منظور از واژه مشخص شده چیست؟

«که با دختری او به دشت نبرد          بدین سان به ابر اندر آورد گرد»

25/0

43

 مفهوم قسمت مشخّص شده بیت زیر را بنویسید.

« کشانی بدو گفت با تو سلیح              نبینم همی جزفسوس ومزیح»

25/0

44

 دربیت زیرمقصود شاعراز قسمت های مشخّص شده چیست؟

«ای تو رمه سپرده چوپان گرگ طبع      این گرگی شبان شما نیزبگذرد»

5/

45

 با توجه به ابیات زیر به سولات پاسخ دهید.

«حسرت نبرم به خواب آن مرداب            کآرام درون دشت شب خفته است

دریایم ونیســــت باکــم از طوفان            دریا همه عمر خوابش آشفته است»

1

آ)مفهوم کلی بیت دوم چیست؟

ب)منظوراز «مرداب » را بنویسید.

46

 مفهوم مثل زیرچیست؟ازکوزه همان برون تراود که در اوست.

25/0

47

- در کدام یک از بیت های زیربه مفهوم «برتری خدمت به خدا» اشاره شده است؟

آ) خدمت حق کن به هرمقامی که باشی            خدمــت مخلــوق افتــخار نـــدارد

ب)تا توانـــی دلــــی به دســــت آور                 دل شکـــستن هنـــر نمــی باشــد

25/0

48

 کدام یک از موارد زیر با آرایه«ولاتحسبن الّذین قتلو فی سبیا الله امواتا بل احیاء عند ربهم یرزقون» مفهوم یکسانی دارند؟

آ) تا زَبَر خاکی ای درخـــت تنومنــد           مگـسل ازایـن آب و خـاک ریشه پیـونـد

ب)مــن ایرانــی ام آرمــانــم شهــادت         تــجلـــی هســتی اســت جان کنــدن من

25/0

49

 در کدام بیت «طلب عنایت وبخشش» وجود ندارد؟

آ) گفتم زمان عشرت دیدی که چون سرآمد     گفتا خموش حافظ کاین غصه هم سرآید

ب) گفتــم غم تو دارم گفــتا غمــت سرآید    گفتــم که ماه من شو گفتـــا اگــر برآیــد

25/0

50

 آندره ژید در عبارت زیر بر چه مفهومی تکیه می کند؟

«نیکوترین اندرز من این است؛تا آن جا ممکن است باربشر را به دوش گرفتن.»

5/0

51

 مفهوم کنایی مصراع دوم بیت زیر چیست؟

«بـزد بـَر وســینــه اشکبــوس     سپــهر آن زمــان دســت او داد بــوس»

5/0